Para birimleri arasındaki değişimleri takip ederek yatırımlarınızın değerini korumasını ve artırmasını sağlayabilirsiniz.
İçindekiler
Swap işlemleri bireysel ve kurumsal yatırımcıların yanı sıra ülkeler tarafından da yapılabilir. Sizin için hazırladığımız bu içeriği okuyarak swap kavramı hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
Swap kelimesi Türkçe’de “takas etmek, değiştirmek” gibi anlamlar taşır. Adından da anlaşılacağı üzere bu işlemler bir değiş tokuş prosedürüne dayanır. Bahsedilen prosedür bir sözleşme üzerinden işler. Taraflar bu sözleşmeye dayanarak farklı döviz türlerini ve bunların faizlerini değiştirme üzerinde anlaşır. İşlemin amacı, kur değişimlerinden ve faizlerden oluşan riskleri en aza indirmektir. Başka bir ifadeyle swap takası, varlıkların döviz kur değişimlerine karşı korunmasını sağlar.
Ticari terminolojiye göre swap kavramı mali ve iktisadi değerlerin takısını ifade eder. İşlemin bu şekilde tanımlanabilmesi için söz konusu varlıklar konu ve değer bakımından denk olmalıdır. Takas işlemi, bu varlıkların değerlerlerindeki değişimlere karşı önlem almak için yapılır. Söz konusu işlemin özellikle döviz kurları ve piyasası için önem taşıdığını da hatırlatalım.
Merkez bankaları arasındaki varlık takasları ticari swap işlemlerine örnek gösterilebilir. Ülke ekonomisinin stabilitesi için merkez bankasında belli bir miktarda döviz olması gerekir. Döviz ihtiyacı, başka bir ülkeyle yapılan takas işlemiyle karşılanır. Bu sayede varlıkların kur değişimlerinden ve dalgalanmalardan zarar görmesi önlenir.
Dövizin aynı anda farklı vadeler ile alınarak satılması ticari swapa gösterebileceğimiz bir diğer örnektir. Bu yöntemde tek varlık üzerinden iki farklı işlem söz konusudur. Yatırımcı, dövizi aldığı bankaya geri satarak swap işlemi yapar. Bu sayede eldeki varlığın değerini koruyarak kur dalgalanması üzerinden kâr elde etmek mümkün olur.
Swap işlemleri varlık çeşitlerine ve amaca göre farklılaşır. Bu kapsamda çok sayıda takas işlemi mevcuttur. Söz konusu işlemler amaç ve varlığın yanı sıra faiz durumu gibi unsurlara göre de gruplanabilir. Piyasalarda uygulanan başlıca swap yöntemleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Swap işlemi yaparken yukarıdaki türler arasından doğru seçimi yapmanızı tavsiye ederiz. Bu konuya dikkat ederek varlıklarınızın etkin bir biçimde korunmasını sağlayabilirsiniz. Bireysel ve kurumsal yatırımcılar için ideal olan takas türleri farklıdır. Aşağıdaki başlıkları okuyarak takas türleri hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
Her para biriminin kendine özgü bir faiz artış prosedürü vardır. Söz konusu farklılıkları kullanarak varlıkların değerini korumayı amaçlayan takas işlemi faiz swapı olarak adlandırılır. Bu işlemde anapara üzerinden belirlenen değişken ve sabit olmak üzere iki farklı faiz oranı belirlenir. Bahsedilen oranlar anlaşılan bir vade üzerinden takas edilir. Söz konusu işlemi yapmak için ülkelerin para birimlerinin faiz oranlarını düzenli olarak takip etmek gerekir. Bu konuda detaylı bilgi edinmek isterseniz Merkez Bankası faiz kararı başlıklı içeriğimizi gözden geçirebilirsiniz.
İki farklı para birimi üzerinden yapılan takas işlemi döviz swapı olarak adlandırılır. Bu işlem, varlıkların önceden anlaşılan kur ve oran şartlarına bağlı olarak değişimine dayanır. Döviz takası, kur dalgalanmalarından etkilenmemek için nakit akışı sağlamak amacıyla yapılır. Bahsedilen işlemler vade günü belirlenerek gerçekleştirilir. Ana para, bu vade gününe kadar olan dalgalanmalardan korunur.
Forex swap, iki farklı para biriminin belirli bir süre boyunca değiştirilmesi işlemidir. Bu işlem, aynı anda hem spot piyasada (anında döviz kuru) hem de vadeli piyasada (gelecek bir tarih için belirlenen döviz kuru) döviz değişimini içerir. Forex swap işlemleri genellikle döviz riskinden korunmak (hedging) veya kısa vadeli likidite ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla gerçekleştirilir. Bankalar ve büyük finansal kurumlar arasında yapılan bu işlemler, büyük hacimlerde gerçekleşir ve döviz kuru riskini yönetmek için önemli bir araçtır.
Swapsız forex, aynı zamanda İslami forex veya faizsiz forex olarak bilinir ve gecelik taşıma maliyeti (swap) olmayan forex ticaretidir. Geleneksel forex işlemlerinde, bir pozisyon bir gün boyunca açık kaldığında, faiz geliri veya maliyeti (swap) uygulanır. Ancak swapsız forex hesaplarında, bu faiz maliyetleri veya gelirleri bulunmaz. Bu, özellikle faizli işlemlerin yasak olduğu İslam inancına sahip yatırımcılar için uygun bir ticaret ortamı sağlar. Swapsız hesaplar, forex brokerleri tarafından sunulan özel hesap türleridir ve yatırımcıların pozisyonlarını uzun süre taşımalarına olanak tanır.
Döviz birimlerinin faiz miktarları arasındaki fark swap oranı olarak adlandırılır. Bu oran, alıcı tarafından dalgalı piyasalardaki riski azaltmak için talep edilir. Söz konusu oranın değişime konu olması, para birimleri arasındaki eşitsizliğin absorbe edilmesini sağlar. Takasa konu olan varlıklar bu sayede dalgalanma ve dengesizlikten korunur. Bu oranlar, işlem yapılan günün faiz durumuna göre hesaplanır.
Finansal varlıkların değeri, piyasadaki dalgalanmalara bağlı olarak değer değişimine uğrar. Bu değişim bazen zarar yönünde olabilir. Değer düşüşü özellikle kredi kullanımında risk teşkil eder. Söz konusu değişim mevcut borcun artmasıyla sonuçlanır. Swap uygulaması varlık ve borçları söz konusu zararlara ve risklere karşı korur. Takas uygulaması yaparak bahsedilen değer kaybına karşı önlem alınabilir.
Her piyasanın işlem hacmi ve finansal olanakları birbirinden farklıdır. Bazı piyasalarda vadeler kısa olduğu için dövize ulaşmak zor olabilir. Swap işlemi döviz türünden fon edinmeyi kolaylaştırır. Takas sözleşmesi yaparak yabancı para kaynaklarına kısa sürede ulaşılabilir. Söz konusu zaruret özellikle ticari işlemler için geçerlidir. Bahsi geçen işlemlerde fon edinmek için farklı finansman seçeneklerine göz atmak isterseniz “Ticari Kredi” başlıklı içeriğimizi okuyabilirsiniz.
Takas sözleşmeleri, uluslararası piyasalarda sıklıkla kullanılır. Ülkeler, çok uluslu şirketler, fon kurumları, bankalar ve yerel yönetimler bahsi geçen sözleşmeler üzerinden işlem yapabilir. Bu sözleşmeler, söz konusu kurumların döviz ihtiyacını karşılamasını sağlar. Para takasının uluslararası piyasadaki başlıca kullanım alanları şunlardır;
Swap anlaşmaları, kurumsal yatırım ve fon ihtiyaçları için de kullanılır. Bu sözleşmeler varlıkların zarar kaybı riskinden korunmasını sağlar. Döviz kurundan veya piyasa koşullarından kaynaklanan dalgalanamalar söz konusu zararlara örnek gösterilebilir Şirketinizin öz kaynaklarını swap ile korurken finansman ihtiyacını çeşitli kredilerle karşılayabilirsiniz. KOBİ kredisi hesaplama aracımızı kullanarak bu ürünler hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Düşük maliyetlerle finansal kaynaklara ulaşma olanağı swap işlemini başlıca avantajlarından biridir. Takas işlemi, oldukça uygun maliyetlerle fon çeşitliliği sağlar. Bu işlemler sonucunda çeşitli varlıklar edinerek farklı piyasalara erişmek mümkündür. Söz konusu işlem kredi arbitrajı ve fonlama masraflarını da azaltır.
Varlık takasının sağladığı bir diğer avantaj da risk yönetimidir. Riskler, finansal varlıklar için her zaman geçerlidir. Swap, bu varlıkların en düşük risklere sahip alternatiflere yönelmesini sağlar. Bu sayede para ve diğer finansal varlıklar büyük kayıplardan korunur. Bahsi geçen işlemler, aktif ve pasif yönetimin etkinliğini de artırır. Etkinliğin artması ise eldeki kaynakların yönetim ve organizasyonunu kolaylaştırır.
Swap işlemi yapmayı düşünüyorsanız bu sözleşmelerin belli bir standarda bağlı olmadığını bilmelisiniz. Sözleşmeler, tarafların anlaşmasıyla oluşur. İşlemler, mutabık kalınan prosedürlere göre belirlenir. Bu sebepten ötürü; söz konusu takaslarda borsa işlemlerinde olduğu gibi belli kurallar yoktur. Takas işleminin dezavantajlarından korunmanın yolu sözleşmeleri dikkatli bir biçimde hazırlamaktan geçer. Varlıklarınızı koruyan maddelerin yer aldığı bir sözleşme hazırlayarak bahsi geçen işlemlerin tarafınıza faydalı olmasını sağlayabilirsiniz.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.