Su Dalgalanmaya Başladı

Dünya ekonomisi riskler ile karşı karşıya. Özellikle Rusya-Ukrayna savaşı ile yükselen enerji ve emtia fiyatları, pandemi sürecinde başlayan ve halen devam eden sorunlarla da birleşince iki büyük risk ortaya çıktı.

1. Daha Düşük Büyüme

2. Daha Yüksek Enflasyon

FED sıkı para politikası uygulamaya başladı. Önce varlık alım programını kademeli olarak sonlandırdı, şimdi faizleri artırırken bilançosunu da küçültmeye gidiyor. Enflasyon, ABD’de de beklentileri çoktan aştı. İlk dönemlerde geçici olduğu düşünülen enflasyonun geçici olmadığı konusunda artık bir görüş birliği var.

ABD 10 yıllık tahvil faizleri, geçtiğimiz günlerde %3’ün üzerini test etti. Enflasyonu kontrol altına almak için de FED faiz artırıyor ve artırmaya da devam edecek. Hatta önümüzdeki dönemde bu faiz artışlarının daha yüksek oranlarda olabileceği konuşuluyor. Doğal olarak faizlerde yaşanacak yükseliş büyümeyi frenleyecek.

ABD’de bir resesyon riskinden söz ediliyor. Korkulan durum, bir stagflasyonun yaşanması. Stagflasyon ise durgunluk içinde yüksek enflasyon demek. İkisi de dert ama stagflasyon daha büyük dert.

Resesyon Nedir? 

Resesyon, ekonominin iki çeyrek üst üste küçülmesi anlamına gelir.

FED ise her merkez bankasının yapması gerekeni yapıyor ve enflasyon ile mücadele etme yolunu seçiyor; çünkü enflasyon sorununu çözmeden diğer sorunları çözemeyeceğini gayet iyi biliyor.

Bu anlatmaya çalıştıklarım elbette Türkiye ekonomisi için de risk. Özellikle ihracat ile büyümeyi amaçlayan bir ekonomi için resesyon riski oldukça ciddi. Siz istediğiniz kadar ucuza mal üretin eğer talep yoksa ya da talep düşüyorsa sizin ürettiğiniz malın ucuzluğu fayda etmez. Daralan ekonomilerden bir talep gelmesini beklemek de gerçekçi değil.

Ortaya çıkan bu tablo ve beklentiler, önümüzdeki dönemde doların güçlü kalacağına işaret ediyor. Faiz oranları yüksek kalmaya hatta belki daha da yükselmeye devam edecek. Yatırımcıların riskli varlıklardan risksiz varlıklara doğru yönelmeleri bekleniyor. Bu iklim hisse senetleri için pek de iyi haber değil. 

Dünyada bu kadar büyük riskler varken biz kendi risklerimizi büyütmeye devam ediyoruz. Enflasyonumuz %70’e geldi ve yükselme eğilimi de sürüyor. CDS primi tarihi zirvesinde, geçtiğimiz günlerde 718 seviyesini test etti. Ülkenin döviz ihtiyacı var.

Başta FED ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) olmak üzere, TCMB hariç, neredeyse tüm merkez bankaları para politikalarını sıkılaştırıyor. Bu demektir ki; uluslararası piyasalardan borçlanma maliyetleri artacak. Üstüne bir de 700 seviyesinin üstüne çıkan CDS primini eklediğinizde iş daha da zorlaşacak. Bu maliyetler ile borçlanılacak ne yatırım yapacaksınız ne para kazanacaksınız ki; hem faizini ödeyip hem de kar elde edesiniz.

Dünyada sular dalgalanmaya başladı. Herkes kendi tedbirini almaya çalışıyor. 

Biz mi? Baz etkisi ile enflasyonun düşeceği günleri beklemeye devam ediyoruz.

Mert Yılmaz'ın diğer yazılarına göz atmak isterseniz:

• Paramızı Nerede Değerlendirelim?
• Savaşın Türkiye’ye Etkileri
• Kredi Kartı mı Yoksa Nakit mi Kullanılmalı?