Düzenleyici ve denetleyici kurumlar arasındaki Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), finans sektöründe gerekli niteliklere sahip olanlara lisanslar verir.
İçindekiler
SPK lisansları, yatırım danışmanlığı ve fon yönetimi gibi alanlarda uzmanlaşmış kişileri belirlemek amacıyla verilen bir belgelerdir. Sermaye piyasalarında görev alanların mesleki yeterliliklerini, bilgi ve becerilerini gösterir. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından sağlanan bu belgelere ilişkin esaslar, VII-128.7 sayılı tebliğde yer alır. Bu tebliğin 6. maddesine göre halka açık ortaklıklarda, gayrimenkul değerleme şirketlerinde, yatırım ve derecelendirme kuruluşlarında çalışanların ilgili SPK lisanslarını alması zorunludur.
Finans alanında kariyer yapmayı düşünenler, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından verilen lisansları alabilir. SPK lisanslarından edinmek için öncelikle uzmanlaşmak istediğiniz alanı belirlemelisiniz. Ardından sıra, SPK lisans başvurusu için gerekli belgeleri hazırlamaya gelir. Aşağıda bu belgeleri görebilirsiniz.
Barkodlu mezuniyet belgesini, e-Devlet üzerinden alabilirsiniz. Sermaye Piyasası Kurulu, bu yolla temin edilemeyen diplomanın noter onaylı örneğini talep eder. Söz konusu kuruma bağlı çalışmayanlar, başvuru belgelerini kargo, kurye ve posta yoluyla ya da elden iletebilir.
Tercih edilen uzmanlık alanına göre SPK lisans başvuru şartları da değişir. Fakat temel olarak yükseköğrenim mezunu olmak ve lisanslara özgü sınavlardan geçerli not almak gibi koşullar bulunur. Yalnızca Düzey 1 Lisansı ve Konut Değerleme Lisansı için en az 2 yıllık üniversite eğitimi şartı vardır. Bunlar haricinde SPK lisans başvurusu için minimum 4 senelik yükseköğretim mezunu olmak zorunludur.
SPK lisanslarını almak isteyenlerin katıldığı sınavlarda bazı minimum puan sınırları bulunur. Çoktan seçmeli olarak yapılan bu sınavlardan başarıyla geçmek için konuların her birinden 100 üzerinden en az 50 almalısınız. Ayrıca tüm sınav konularından alınan notların aritmetik ortalaması da asgari 60 olmalı. Geçerli notların 3 yıl geçerliliği bulunur. 3 yılın ardından tekrar eğitim almalı ve SPK lisansını yenilemelisiniz.
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından verilen SPL lisans türleri, farklı finans alanlarına yöneliktir. Aşağıda ilgili kurumun ünvanlar ve görevler itibarıyla birbirinden ayırdığı SPK lisanslarına dair tablonun bir özetini görebilirsiniz.
| SPK Lisansları | İlgili Lisansı Alması Gerekenler |
|---|---|
| Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı | Müşteri temsilcisi, kredili işlem sorumlusu, takas ve operasyon sorumlusu, türev araçlar muhasebe ve operasyon sorumlusu, borsa üye temsilcisi ve irtibat bürosu sorumlusu. |
| Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 2 Lisansı | İç kontrol elemanı, şube müdürü, fon müdürü ve yatırımcı ilişkileri bölümü yöneticisi. |
| Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı | Genel müdür, genel müdür yardımcısı, müşteri temsilcilerinin bağlı olduğu birimin yöneticisi, portföy aracılığı birim yöneticisi, kurumsal finansman uzmanı ve yatırım danışmanı. |
| Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı | Yatırımcı ilişkileri bölümü yöneticisi, derecelendirme komitesi üyesi, kontrolör ve kurumsal yönetim derecelendirme uzmanı. |
| Kredi Derecelendirme Lisansı | Derecelendirme komitesi üyesi, kontrolör ve kredi derecelendirme uzmanı. |
| Konut Değerleme Lisansı | Konut değerleme uzmanı ve yardımcısı. |
| Gayrimenkul Değerleme Lisansı | Makine ve ekipman değerlemesi yapan personel, gayrimenkul değerleme uzmanı, sorumlu değerleme uzmanı. |
| Bilgi Sistemleri Denetim Lisansı | Bilgi sistemleri denetçisi. |
Düzey 3 Lisansı, en kapsamlı uzmanlık belgelerinden biridir. Yatırım kuruluşu, banka, portföy yönetim şirketleri ve diğer birimlerde çalışan pek çok personel tarafından alınması zorunludur. Bu lisans türüne ve diğerlerine ilişkin daha detaylı bilgi için ilgili tabloyu inceleyebilirsiniz.
SPK lisans düzeyleri, farklı uzmanlık aşamalarına ve görev tanımlarına hitap eder. Finans alanında kariyer yapmak isteyenler, sürece Düzey 1 Lisansı alarak adım atabilir. Bu seviyedeki mesleki yetkinliğinizi kanıtlamak için SPK lisans sınavında karşılaşacağınız konulara hâkim olmalısınız. Düzey 1 Lisans sınavında dar kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı, sermaye piyasası araçları ve finansal piyasalar konuları yer alır. Ayrıca takas, saklama ve operasyon işlemleri de sınava dâhildir.
SPK lisansları, borsa ve piyasa faaliyetlerini uzman bakış açısıyla anlamanızı sağlar. Bu alandaki yetkinliğinizi kanıtlamak için Düzey 2 Lisansı almak isteyenlerin sorumlu olduğu konular şunlardır:
Düzey 2 Lisansı, banka ve aracı kuruluşlarda üst düzey yönetici olmak isteyenler için uygundur. Söz konusu belgeyi, Düzey 1 Lisansından sonra almanız tavsiye edilir. Böylelikle finansal yetkinliğinizi kademe kademe artırabilirsiniz.
Düzey 3 SPK lisansları, ilgili alanlarda kariyer hedefleri olanlara zengin imkânlar sunar. Kredi değerleme alanında ve derecelendirme kurumlarında çalışmak isteyenlere hitap eder. BİST (Borsa İstanbul) ve VİOP (Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası) gibi aracı kurumların istihdam şartları arasındadır. Bu lisansın sınavında düzey 1 ile 2 müfredatına ek olarak genel ekonomi, temel finans matematiği, türev araçlar ve piyasalar, kurumlarda vergilendirme konuları yer alır.
Türev araçlar, varlığın işlem sırasında anlaşılan koşullarda belirli bir tarihte alınmasını ya da satılmasını öngören vadeli sözleşmelerdir. Bu vadeli işlemlerin gerçekleştiği piyasalarda uzmanlaşmak için türev araçlar lisansı alabilirsiniz. Söz konusu lisansa yönelik sınavlarda türev ürünlerin özellikleri, fiyatlamaları, riskleri ve kullanım teknikleri gibi bilgileriniz ölçülür.
Halka açık şirketlerde kurumsal yönetim derecelendirme uzmanı ve yatırımcı ilişkileri bölümü uzmanı gibi pozisyonlarda çalışmak için ilgili SPK lisanslarını almalısınız. Kurumsal yönetim derecelendirme lisansı, bu alandaki yetkinleşmek isteyenlere hitap eder. Bu lisansı almak için temel finans matematiği, ticaret hukuku ve kurumsal yönetim gibi konulara hâkim olmalısınız.
Kredi derecelendirme uzmanları, kurumların kredibilitesi ve potansiyel riskleri hakkında analizler yapar. Finansal kuruluşların kaynak yönetiminde önemli rol oynayan bu uzmanlardan kredi derecelendirme lisansı alması istenir. Söz konusu lisansı almak için ticaret hukuku, finans matematiği ve derecelendirme konularını detaylıca öğrenmelisiniz.
Konut değerleme lisansı, ilgili gayrimenkul türünün kıymetini belirleme konusunda uzmanlaşmak ve yetkinliğini kanıtlamak isteyenler için idealdir. SPK düzenlemeleri gereğince bu işlemi yerine getirmesi zorunlu tutulan kurumların istihdam şartları arasındadır. Bu lisansı almayı hedefleyenler; dar kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı, temel finans matematiği ve gayrimenkul değerleme esasları hakkında bilgili olmalıdır.
Gayrimenkul değerleme uzmanı; arsa, bina, arazi ve konut gibi taşınmazların satış, yatırım, ipotek ya da kredi işlemleri için değer tespitini yapar. Bu alandaki uzmanlığınızı belgelemek için Sermaye Piyasası Kurulundan gayrimenkul değerleme lisansı almalısınız. İlgili SPK lisansının sınavında dar kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı, temel finans matematiği ve değerleme yöntemleri, inşaat ve gayrimenkul muhasebesi, gayrimenkul mevzuatı ve etik kurallar yer alır.
19.11.2024
13.11.2024
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.