Kısmi Emeklilik Nedir? Şartları Nelerdir?

Kısmi emeklilik kimler için geçerli?

Kısmi emeklilik, ilgili hak için gerekli şartları bir kısmını sağlayan bireyler için önemli bir fırsattır. Tam emeklilik için belirli bir prim gün sayısını doldurmak ve yaş şartını sağlamak gerekir. Bu şartlar esnetilerek kısmi olarak daha erken emekli olma imkânı sunulur. Kısmi emeklilik ne demek sorusunu yanıtladıktan sonra ilgili uygulamadan kimlerin faydalanabileceğinden söz edebiliriz. 

• Kısmi emeklilik yaşına yönelik sınırlar, kişinin sigorta başlangıç tarihine ve prim ödeme gün sayısına göre değişiklik gösterebilir.
• Kısmi emeklilik için gerekli olan prim gün sayısı, sigorta giriş tarihine bağlıdır. Örneğin, 1999 öncesi sigorta girişi olanlar için farklı, 2000 sonrası için farklı şartlar geçerlidir. Genel olarak, en az 3600 prim gününün doldurulmuş olması beklenir.
• 15 yıl sigortalı olarak çalışmış olmak, kısmi emeklilik için gereken şartlardan biridir. 
• SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı gibi farklı sigorta türlerine göre kısmi emeklilik şartları da değişiklik gösterebilir. 

Tam emeklilik şartlarını yerine getiremeyen veya daha erken emekli olmak isteyen bireyler için bu uygulama, oldukça önemli bir alternatiftir. Bu süreçte sigorta türünüzü, prim gün sayınızı ve yaş şartlarını dikkate alarak kısmi emeklilik başvurusu yapabilirsiniz. Bu sayede hem maaş alabilir hem de daha erken bir yaşta emeklilik hayatına adım atabilirsiniz. 

En avantajlı emekli bankacılığı ürünlerine göz atın!

Kısmi emeklilik şartları nelerdir?

SGK kısmi emeklilik için gereken koşullar; sigortalılık süresi, prim gün sayısı ve yaş şartı olmak üzere üç başlık altında toplanır. Kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurmuş olmak, en az 15 yıl sigortalılık süresine sahip olmak ve 3600 prim gününü tamamlamak temel şartlardır.

1999 öncesi kısmi emeklilik şartları nelerdir?

8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar, aşağıdaki koşulları yerine getirerek kısmi emeklilik hakkı kazanabilir:

• En az 15 yıl sigortalılık süresine sahip olmak ve 3600 prim gününü tamamlamış olmak gerekir. Bu şartları sağlayan çalışanlar, kısmi emeklilik hakkına sahip olurlar.
• Sigorta başlangıç tarihine göre değişiklik gösteren yaş şartları bulunur. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar için kadınlar 50, erkekler ise 55 yaşını doldurmuş olmalıdır.
• Sigorta başlangıç tarihinden 15 yıl çalışma süresini tamamlanmalıdır.

Bu şartları yerine getiren sigortalılar, Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurarak 1999 öncesi kısmi emeklilik hakkından yararlanabilir. Başvuru sırasında nüfus cüzdanı, hizmet dökümü ve banka hesap numarası gibi belgeleri ibraz etmelisiniz. 

2000 sonrası kısmi emeklilik şartları nelerdir?

2000 sonrası kısmi emeklilik koşulları, sosyal güvenlik kollarına bağlı olarak hizmet veren çalışanlar için yaş ve prim günü gibi kriterlere göre farklılık gösterir. BAĞ-KUR, SSK ve Emekli Sandığı'na tabi olan çalışanlar için belirlenen şartlar şu şekildedir:

SSK’lı Çalışan Kadınlarda Kısmi Emeklilik Şartları: 

• Sigortalılık Süresi: 20 yıl
• Prim Günü: 5000 - 5975 arası

SSK’lı Çalışan Erkeklerde Kısmi Emeklilik Şartları:

• Sigortalılık Süresi: 25 yıl
• Prim Günü: 5000 - 5975 arası

Kadın Çalışanlar için BAĞ-KUR 4B Kısmi Emeklilik Şartları:

• Prim Günü: 7200 gün

Erkekler Çalışanlar İçin BAĞ-KUR Kısmi Emeklilik Şartları: 

• Prim Günü: 9000 gün

Emekli Sandığına Tabi Olan Kadın Çalışanlar İçin:

Emekli Sandığına Tabi Olan Erkek Çalışanlar İçin:

Bu şartları yerine getiren sigortalı çalışanlar, kademeli; yani kısmi olarak emekli olma hakkına sahip olur. Cinsiyet ve doğum tarihi gibi faktörler de emeklilik hesaplamasında önemli rol oynar. Sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını tamamlayan çalışanlar, ilgili sosyal güvenlik kurumlarına başvurarak kısmi emeklilik hakkından faydalanabilir.

EYT kısmi emeklilik nedir?

EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kısmi emeklilik, prim gün sayısını ve sigortalılık süresini tamamlayan; ancak yaş şartını beklemek zorunda kalan sigortalılar için geliştirilmiş bir sistemdir. 1999 yılında yürürlüğe giren 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile emeklilik için yaş sınırı getirildi. Bu yasa öncesinde sigortalıların yaş sınırı olmaksızın kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini ve 5000 günlük prim ödemesini tamamlamaları durumunda emekli olmak mümkündü.

4447 sayılı yasa ile birlikte emeklilik için yaş şartı getirildi. Buna göre kadınların 58, erkeklerin ise 60 yaş sınırı şartına uymaları gerekir. Ancak yasa öncesi emekli olan veya emekliliğe iki yıl ya da daha az süresi kalan sigortalıların hakları koruma altına alınmıştır. EYT kısmi emeklilik şartları, bu gruptaki sigortalılar için yaş sınırını beklemek zorunda kalmadan kademeli olarak emeklilik olmalarını sağlayacak şekilde düzenlenmiştir. 

EYT kısmi emeklilik, 2008 yılında yaş sınırının yükseltilmesiyle oluşan mağduriyetleri gidermeyi amaçlar. Bu düzenlemeyle prim gün sayısını tamamlayan ve sigortalılık süresini dolduranlar, yaş şartını beklemek zorunda kalmadan kısmi emeklilik hakkına sahip olabilir. 

Kısmi emeklilik başvuru sürecinde dikkat edilmesi gerekenler

Kısmi emeklilik başvurusu yaparken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Bu süreçte gerekli belgeleri eksiksiz hazırlamak ve başvuru prosedürlerini doğru bir şekilde takip etmek önemlidir. Kısmi emeklilik başvuru sürecinde dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

• Başvuru sürecinde gerekli olan belgeleri önceden hazırlamak önemlidir. Bu belgeler arasında nüfus cüzdanı fotokopisi, sigorta hizmet dökümü, prim ödeme belgeleri ve banka hesap numarası yer alır.
• Kısmi emeklilik için gerekli prim gün sayısını tamamlamış olmalısınız. Başvuru yapmadan önce prim günlerinizi kontrol edin, eksiklerinizi tamamlayın.
• Kısmi emeklilik başvurusunda bulunabilmek için gerekli sigortalılık süresi ve yaş şartlarını sağladığınızdan emin olun. Örneğin; 12,5 yılla emekli olmayı planlıyorsanız 4500 kısmi emeklilik şartlarına göz atabilirsiniz. 
• Başvuru formlarını dikkatlice ve doğru bir şekilde doldurun. Yanlış veya eksik bilgi vermekten kaçının; zira bu durum, başvurunuzun reddedilmesine neden olabilir.
• Hazırladığınız belgeler ve doldurduğunuz formlarla birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu il veya ilçe müdürlüklerine başvurabilirsiniz. Başvurunuzu şahsen yapmalısınız.
• Başvurunuzu yaptıktan sonra süreci düzenli olarak takip edin. Gerekirse SGK ile iletişime geçerek başvurunuzun durumu hakkında bilgi alın.

Kısmi emeklilik başvuru sürecinde bu noktalara dikkat ederek, başvurunuzu sorunsuz bir şekilde tamamlayabilir, haklarınızı güvence altına alabilirsiniz. Başvuru sürecinin her aşamasında dikkatli olmak, emeklilik sürecinizi hızlandıracak ve olası sorunları önleyecektir. Dilerseniz kısmi emeklilik ne kadar maaş alır sorusunun yanıtıyla devam edelim. 

Kısmi emeklilik maaşı nasıl hesaplanır?

Kısmi emeklilik maaşı hesaplanırken sigortalının çalışma dönemi, sigorta türü ve prim gün sayısı gibi faktörler dikkate alınır. Kısmi emeklilik maaşı hesaplamasında izlenen ana yöntemler şunlardır:

Dönemlere Göre Hesaplama:

• Emekli maaşı hesaplanırken üç farklı dönem dikkate alınır: 2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası. Her dönem için farklı hesaplama yöntemleri uygulanır.
• 2000 Öncesi: Bu dönemde emekli maaşı, gösterge sistemine göre belirlenir. Sigortalının kazançlarına göre belirlenen gösterge rakamı, aylık bağlama oranı ve katsayı çarpılarak emekli maaşı hesaplanır.
• 2000-2008 Arası: TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ve gelişme hızından oluşan güncelleme katsayısı ile hesaplanır. Bu dönemde aylık bağlama oranı düşürüldüğünü ve hesaplama daha karmaşık hâle geldiğini hatırlatalım.
• 2008 Sonrası: Aylık bağlama oranı yıllık %2'ye düşürüldü. Dolayısıyla güncelleme katsayısı kullanılarak hesaplama yapılabilir, gelişme hızının %30'u dikkate alınabilir.

SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı İçin Ayrı Hesaplamalar:

• SSK (4A): Emekli maaşı, sigortalının prime esas kazançları ve prim ödeme gün sayısına göre hesaplanır. 2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası dönemler ayrı ayrı hesaplanır ve sonuçlar birleştirilir.
• BAĞ-KUR (4B): Kısmi emeklilik hesaplama, sigortalının basamak sistemi üzerinden yaptığı prim ödemelerine göre belirlenir. Her döneme ait kısmi aylık hesaplanır ve toplam emekli maaşı bulunur.
• Emekli Sandığı (4C): Gösterge rakamı, ek gösterge, taban aylık ve kıdem aylığı gibi faktörler dikkate alınarak BAĞ-KUR kısmi emeklilik tablosu hesaplanır. 2008 öncesi ve sonrası için farklı yöntemler uygulanır.

Aylık Bağlama Oranı ve Ortalama Aylık Kazanç:

• Emekli maaşının hesaplanmasında aylık bağlama oranı ve ortalama aylık kazanç çarpılır. Aylık bağlama oranı, sigortalının çalışma süresine göre belirlenir. Ortalama aylık kazanç ise sigortalının prime esas kazançlarının ortalamasıdır.

Güncelleme Katsayısı ve Enflasyon Etkisi:

• Emekli maaşları, güncelleme katsayısı ve enflasyon oranları dikkate alınarak belirlenir. Bu katsayılar, sigortalının çalışma dönemi boyunca kazançlarının enflasyon karşısında değer kaybetmemesi için kullanılır.

Kısmi emeklilik maaşı hesaplama süreci, her sigorta türü ve dönem için farklı hesaplama yöntemleri içerir. Sigortalılar, kısmi emeklilik hesaplama tablosu gibi işlevsel araçları kullanarak tahmini emekli maaşlarını online olarak hesaplayabilir.​