Piyasa koşullarını belirleyen pek çok faktör bulunur; bunlar arasında arz talep dengesi, ekonomik veriler, şirket haberleri, jeopolitik olaylar, merkez bankası politikaları ve spekülasyonlar yer alır.
İçindekiler
Değer yatırımı; hisse senetleri, tahviller, gayrimenkul veya diğer varlıkları doğru fiyatlarla satın almanın hedeflendiği bir stratejidir. Bu stratejiyi benimseyenler, temel analiz yöntemlerini kullanarak varlıkların içsel değerini belirlemeye çalışır. İçsel değer, gelecekteki nakit akışlarının bugünkü kıymetini hesaplamak için kullanılan bir dizi varsayımı içerir. Değer yatırımcısı, bu tahminlerden yola çıkarak gerçek fiyatından daha geride satılan varlıkları satın alır. Böylece ilerideki fiyat artışlarından kazanç elde eder.
Değer yatırımının kökeni, Columbia Business School profesörleri Benjamin Graham ve David Dodd’un 1930’lu yıllardaki araştırmalarına dayanır. Ardından bu araştırmalar, Graham’ın 1949 tarihli “Akıllı Yatırımcı ” adlı kitabıyla daha popüler hâle gelmiştir. Graham ve Dodd’a göre varlıklar, piyasa fiyatından bağımsız bir gerçek değere sahiptir. Bir şirketin; varlıkları, kazançları ve temettü ödemeleri gibi faktörlerini analiz ederek hisse senedinin gerçek değeri bulunabilir. Ardından bu değer, varlığın piyasa kıymetiyle karşılaştırılabilir.
Düşük risk ve uzun vadeli kazanç hedeflerine sahip olanlar, alım satım kararlarında değer yatırımı stratejisini benimseyebilir. Zira bu stratejide şirketlerin finansal sağlığı, gelecekteki nakit akışları ve diğer temel performans göstergelerine göre hareket edilir. Borsa endeksleri, şirketin yatırımları, küresel gelişmeler ve finansal veriler düzenli olarak takip edilir. Böylelikle ani fiyat dalgalanmalarına karşı hazırlıklı olabilir, sürdürülebilir kazançlar sağlayabilirsiniz.
Değer yatırımı stratejisi, yüksek potansiyelli varlıklara odaklandığı için diğer yaklaşımlara kıyasla daha yüksek getiri sağlayabilir. Değer yatırımı, uzun süreli bir bakış açısı gerektirir. Çünkü ederinden daha düşük fiyatlanan varlıkların değer kazanması zaman alabilir. Öte yandan, bu stratejide değer tuzakları olasılığı da bulunur. Bu duruma borsada işlem gören bir şirket, görünüşte düşük fiyata sahip olduğunda fakat gerçekte doğru ya da aşırı değerlendiğinde rastlanır.
Varlık alım satım kararlarınızı, yatırım araçlarının performansını ölçen finansal göstergelere göre verebilirsiniz. Değer yatırımında da gözetilen bu metrikler arasında P/B ve F/K oranları ön plana çıkar. Aşağıda varlıkların gerçek değerini belirlemeye yardımcı olan ilgili göstergelere dair ayrıntıları görebilirsiniz.
P/B Oranı (Piyasa Değeri / Defter Değeri): Hissenin değerinin gerçek kıymetinin altında ya da üstünde olma durumunu ortaya çıkarır.
Bu oran için sınır değer “1” olarak kabul edilir. Oranın 1 olması, şirketin öz sermayesiyle eşit değerlendiğini belirtir. P/B oranının 1’den yüksek olması ise şirketin paylarının olması gerekenden yüksek fiyatlandığını gösterir.
F/K Oranı (Fiyat Kazanç Oranı): Hisse senedinin elde ettiği kâra göre fiyatını ölçme amacıyla kullanılır. Kâr çarpanı adıyla da bilinir.
F/K oranı hesaplamasında şu formüller kullanılır: “Hisse Fiyatı / Hisseye Düşen Net Senelik Kâr”
ya da “Şirketin Piyasa Değeri / Son 1 Senenin Net Kârı”
Öz kaynakları negatif olan şirketler için PD/DD, yani P/B oranı hesaplanamaz. Ayrıca şirket, son 4 çeyrek toplamında zarar etmişse F/K oranı hesabı yapılamaz. Bu iki metrik, firmaların gerçek ve piyasa değeri arasında ayrım yapmayı mümkün kılar.
Borsada değer yatırımı stratejilerine öncülük eden bazı isimler bulunur. Bunların başında çok uluslu Amerikan holding şirketi Berkshire Hathaway’in CEO’su Warren Buffet gelir. Değer yatırımcılığının fikir babası olan Benjamin Graham’ın öğrencisi olan Buffet, uzun vadeli alım kararlarıyla kayda değer başarılara imza atmıştır. Öte yandan; Charlie Munger, Joel Greenblatt, Seth Klarman ve Walter Schloss gibi isimler de değer yatırımı hisselerini sıklıkla tercih eder.
Columbia Business School profesörü Benjamin Graham, finansal analiz konusuna önemli katkılarda bulunmuştur. “Güvenlik Analizi” ve “Akıllı Yatırımcı” adlı kitapları, değer yatırımı prensiplerini detaylı bir şekilde tanımlar. Graham, bu stratejilerin temel prensiplerini ortaya koyarak yatırımcılara hisse senedi seçiminde analitik bir yaklaşım sunar. Benjamin Graham’ın değer yatırımı prensipleri, Warren Buffett gibi önemli isimler üzerinde de etkili olmuştur.
“Omaha’nın Kâhini” olarak bilinen Warren Buffet, değer yatırımı denildiğinde ilk akla gelen isimlerden biridir. Şirketlerin temel analizi ve içsel değerlerini belirleme konusundaki becerisiyle ünlüdür. Bu yaklaşımla sigorta, enerji, perakende gibi farklı sektörleri kapsayan çeşitlendirilmiş bir yatırım portföyü oluşturmuş ve CEO’luğunu yaptığı Berkshire Hathaway’i dünyanın en büyük holding şirketlerinden biri hâline getirmiştir.
Güncel bir değer yatırımı örneği olarak Coca-Cola hisseleri verilebilir. Coca-Cola hisseleri, 2020 yılında COVID-19 pandemisi nedeniyle olumsuz etkilenmişti. Değer yatırımcıları, Coca-Cola’nın temel gücüne ve uzun vadeli büyüme potansiyeline güvenerek bu hisseleri düşük fiyatlardan satın almaya devam etti. Ayrıca bu dönemde şirketin düşük P/B (Piyasa Değeri/Defter Değeri) oranı ve istikrarlı temettü ödemeleri, değer yatırımı fırsatı olarak görüldü. Pandemi sonrası toparlanma süreci ile bu strateji, pek çok yatırımcıya uzun vadeli kazançlar sağladı.
Değer yatırımı hisseleri arasında Honda Motor da yer alır. Honda Motor, araç çeşitliliğinin rakiplerine kıyasla daha az olması gibi sebeplerle riskli bir pazar payına sahiptir. Bu nedenle ilgili hisse, piyasalarda uygun değerinden daha düşük bir fiyatla işlem görür. Fakat Honda Motor; maliyet düşürme planları, elektrikli araç üretimi stratejileri ve güçlü temettü* getirisi gibi göstergelerle uzun vadede mantıklı bir değer yatırımı seçeneği olabilir.
Notlar:
*şirketin net getirisinden ödenen kâr payı
19.11.2024
13.11.2024
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.