Bireysel emeklilik sistemi (BES), çalışırken birikim yapmanın en avantajlı ve güvenli yollarından biridir.
İçindekiler
Bireysel emeklilik sistemi (BES), çalışma hayatı sonlanan kişilerin maddi ihtiyaçlarını karşılayabilmesi ve çok daha rahat bir yaşlılık dönemi geçirebilmesi için geliştirilen bir programdır. BES, aynı zamanda Sosyal Güvenlik Kurumunun güvencesini tamamlayıcı olarak da görev alır. Sisteme yatırılan paralar, devlet katkısı ile desteklenerek katlanır; emekli maaşına artı bir gelir olur. SGK’ye bağlı tüm çalışanların bireysel emeklilik sistemine dâhil edilmesi zorunlu kılınmıştır. Zorunlu bireysel emeklilik sisteminde aldığınız maaşın %3’ü kesilir ve birikim hesabınıza aktarılır.
Çalışma hayatınız boyunca yapacağınız birikimlere değer kazandıran bireysel emeklilik, pek çok açıdan fayda sağlar. Birikim yapmayı çok daha kolay ve sistematik hâle getiriyor olması, bireysel emekliliğin başlıca faydalarından biri.
Düzenli olarak yapılan bireysel emeklilik katkı payı ödemeleri, en az 10 yıllık bir süreç sonrasında kişiye katlanarak geri döner. Bu noktada devlet katkı payının olması da bir diğer avantajdır. BES sistemi için ödediğiniz katkı payının yüzde 25’i kadar devlet desteği sunuluyor. Bu sayede kişilerin her ödemede yüzde 25 kâr elde etmesi olanaklı hâle geliyor.
Bireysel emeklilik sistemine SGK ile ilişkinizden bağımsız olarak katılabilirsiniz. Bu sayede emeklilik yaşınız geldiğinde SGK’den alacağınız maaşa ek bir gelir elde edersiniz. Böylece emeklilik dönemini çok daha rahat bir şekilde geçirmeniz mümkün olur.
Bireysel emeklilik sistemi zorunluluğu, ülkemizde 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Öncelikle kamuda uygulanan bu sistem, zaman içerisinde özel sektörde de tercih edilmeye başladı. Sisteme dair bilinmesi gereken hususları sizin için derledik.
BES'e katılımın birçok avantajı bulunuyor. Katılımcılar, devlet katkısı ve vergi avantajları gibi teşviklerden faydalanabilir. Ayrıca sisteme dâhil olanlar, birikimlerini değerlendirme ve uzun vadeli yatırım yapma şansına da sahip oluyor.
BES’ten cayma hakkı, katılımcının sistemden çekilme veya sözleşmeyi sonlandırma hakkını ifade eder. Bireysel emeklilik sisteminden çıkmayı tercih eden katılımcılar, birikimlerini çekme veya farklı bir emeklilik şirketine transfer etme seçeneklerini değerlendirebilir. İşte BES'te cayma hakkıyla ilgili bilinmesi gereken bazı detaylar:
Cayma hakkı, BES katılımcılarına sisteme katıldıktan sonra kararlarını yeniden değerlendirme şansı tanıyan ve ihtiyaçlarına göre esneklik sağlayan önemli bir unsurdur. Katılımcılar, sözleşmelerini dikkatlice incelemeli ve cayma hakkıyla ilgili süreçleri ve koşulları bilmelidir.
Bireysel emeklilik sisteminde işverenlerin belirli yükümlülükleri bulunur. İşverenler, çalışanlarını BES'e dâhil etmekten ve sistemdeki katkı paylarını yerine getirmekten sorumludur. İşte BES'te işverenin yükümlülükleri hakkında bilinmesi gerekenler:
Sisteme dair işverenlere düşen sorumluluk, yukarıda sıralandığı gibidir. İşverenlerin bu yükümlülükleri yerine getirmesi, BES'in düzgün işleyişini ve çalışanların emeklilik döneminde daha iyi bir maddi güvenceye sahip olmalarını sağlamak açısından oldukça önemlidir.
BES’ten tam anlamıyla yararlanabilmeniz için en az 10 yıllık bir süre gerekir. Bu sistemde emekliliği hak etmek için ayrıca 56 yaşını doldurmuş olma şartı aranır. Bireysel emeklilik sistemi ile oluşturduğunuz birikim hesabınızın %100’ünü kullanabilmeniz için bu iki şartın karşılanması önemlidir. Bireysel emeklilik sisteminde sözleşme yıllarına göre maksimum kesinti oranları şu şekildedir:
6 Yıllık Sözleşme | 7 Yıllık Sözleşme | 8 Yıllık Sözleşme | 9 Yıllık Sözleşme | 10 Yıllık Sözleşme |
---|---|---|---|---|
%60 | %70 | %80 | %90 | %100 |
BES getiri oranı, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir. BES'in getirisi, katılımcının yatırım tercihlerine, seçtiği fonlara ve piyasa koşullarına bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bununla birlikte uzun vadeli yatırım yapmanın genellikle daha yüksek getiriler sağladığı kabul edilir.
Çalışma hayatınızın sonlandırırken yaşam standartlarınızı korumanızı sağlayan bireysel emeklilik sistemi, aynı zamanda benzersiz bir birikim hesabıdır. Çalıştığınız yıllar boyunca yatırdığınız primlerin yanı sıra devlet tarafından verilen %25’lik katkı payı ile 10 yılın sonunda kayda değer bir artı emekli maaşı ortaya çıkar. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen emekli maaşına ilave olarak alacağınız bu ödeme, hayat kalitenizi korumanıza büyük katkı sağlar. BES maaşınızı isteğinize göre her ay düzenli olarak ya da tek seferde toplu şekilde alabilirsiniz.
Bireysel emeklilik maaşınızın ne kadar olacağı, sizin sistemden yararlanma düzeyinizle alakalıdır. Bireysel emeklilik maaşı hesaplaması, kullanıcıların ödeme tutarları ile doğru orantılıdır. Ödeme miktarı ne kadar fazla ise devlet katkısı ve 10 yılın sonunda kişinin eline geçen toplam tutar o denli yüksek olur.
Bireysel emeklilik sistemi hesaplama işlemini bir örnekle açıklamak, konuyu çok daha anlaşılır kılabilir. BES’e aylık 1,000 TL yatırdığınızda devlet de 250 lira katkıda bulunur. Bir yılın sonunda hesabınızda 12,000 TL’lik ödemenize ilave olarak 3,000 TL’lik devlet katkısı ile toplamda 15,000 TL birikmiş olur. 10 yılın sonunda ise biriktirdiğiniz toplam para 150,000 lira olarak hesabınıza tanımlanır.
Devlet katkısı, katılımcıların BES hesaplarına yaptıkları ödemelerin belirli bir yüzdesini ek olarak sağlar. Bu ödenek, katılımcıların BES birikimlerini artırmaya yönelik bir teşviktir
BES’te üç tip devlet katkısı söz konusu:
2023 yılında asgari ücret brüt 10,008 TL, devlet katkısı ise aylık 3,000 TL'dir. Yani aylık 10,008 TL yatırırsanız en yüksek devlet katkısı olan 3,000 TL'yi alırsınız. Yılda 120,000 TL yatırırsanız devlet de size 36,000 TL katkı yapar. Dilerseniz sigorta sorgulama işlemi için HangiKredi sigorta sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
BES üzerinden emekli olduğunuzda birikimleriniz isteğinize bağlı olarak tarafınıza aktarılır. Dilerseniz en az 10 yılın sonunda hesabınızda biriken paranın tamamını tek seferde ve toplu olarak alabilirsiniz. Bunun yerine hesabınızda biriken parayı sigorta şirketinizin veya bankanızın sizlere belirlediği plana göre emeklilik maaşı olarak kullanmanız da mümkün. BES ile yaptığınız birikimi kullanarak ömür boyu maaş alabilirsiniz. “Emekli Maaşı Hangi Bankadan Alınmalı?” içeriği ile bankaların BES ödemeleri için sunduğu fırsatlar hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Bireysel emekliliğin sağlayacağı maaş miktarı, tamamen sizin sistem içindeyken yaptığınız birikime bağlıdır. Maaş hesabı yapmak için sistemde kaldığınız yıl sayısını, ödediğiniz prim miktarını ve devletin sağladığı katkı payını bilmeniz gerekir. Bu noktada bireysel emeklilik 10 yıl sonunda toplu para hesaplama için BES için kullandığınız sigorta şirketinin veya bankanın sunmuş olduğu sistemlerden yararlanabilirsiniz.
Zorunlu BES sorgulama işlemi ile bu bilgilere ulaşmanız mümkündür. Ayrıca HangiKredi’nin “Emekli Maaşı Hesaplama” içeriği de bu noktada size yardımcı olabilir. Bireysel emeklilik hesaplaması ile geleceğinize dair gerçekçi planlamalar yapabilirsiniz.
BES, riski en düşük yatırım aracı seçeneklerinden biridir. Sistemde biriken paranızın miktarını e-Devlet üzerinden öğrenebilirsiniz. E-Devlet bireysel emeklilik sorgulama işlemi için öncelikle sisteme giriş yapmanız gerekir. Ardından arama kısmına "Bireysel Emeklilik ve Otomatik Katılım Sistemlerinde Devlet Katkısı Sorgulama" yazarak BES sorgulaması yapabilirsiniz.
E-Devlet’e dilerseniz mobil uygulama üzerinden ya da giris.turkiye.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Bu işlemleri gerçekleştirmek için e-Devlet sistemine kayıtlı olmanız gerekir. Sisteme kaydınız yoksa PTT şubeleri aracılığı ile şifre edinebilirsiniz.
BES’te yapılan son değişiklikler ile katılımcıların hesaplarındaki paranın bir kısmını çekmesi mümkün hâle geldi. Ancak bu işlem için kullanıcılardan; evlilik, eğitim, mülk sahibi olma gibi acil ihtiyaç durumlarının gerekçe gösterilmesi isteniyor. Şartları karşılamanız hâlinde sistemden çıkmadan birikiminizin bir kısmını nakit olarak kullanmanız mümkün olur.
Bireysel emeklilik sistemi iptali için hizmet aldığınız bankaya ya da sigorta şirketine başvuru yapmanız gerekir. Başvuru şekli ve iptal süreci, hizmet sunan kuruma göre değişiklik gösterir. Bu konuda kurumların bireysel emeklilik iletişim hatları üzerinden bilgi alabilirsiniz. Bireysel emeklilik telefon numarası üzerinden iptal talebinde bulunmak da mümkündür. Ayrıca SMS üzerinden iptal talebi alan kurumlar da bulunur.
Bireysel emekliliğin iptali için başvuru yaptığınızda talebinize istinaden bir BES iptal numarası oluşturulur. Başvurunuzu bu numarayı kullanarak takip edebilirsiniz. Sistemde kalma sürenize bağlı olarak iptal işlemi neticesinde birikimlerinizden çeşitli kesintiler yapılır. Bu kesintiler; giriş aidatı, stopaj veya devlet katkısı üzerinden yapılabilir.
Bireysel emeklilik iptali para iadesi, işlemin tamamlanmasından sonraki 10-15 gün içinde gerçekleştirilir. İadeye konu olan tutar ise sistemde kalma sürenize göre değişebilir. BES sözleşmesi imzalandıktan sonra yatırmış olduğunuz fonun tamamını kesintisiz olarak alabilmeniz için ilgili tarihten itibaren 60 günlük bir süre söz konusudur. Bu süre içinde sözleşmeden cayarsanız hiçbir BES kesintisine uğramadan paranızı geri alabilirsiniz. BES sözleşmesini 60 gün geçtikten sonra iptal etmeniz durumunda ise stopaj, giriş aidatı ve devlet katkısı üzerinden kesintiler yapılır.
Stopaj kesintisi, birikime yansıyan getiriler üzerinden yapılır. Bu kesinti, BES’te 10 yılını dolduranlardan %10 oranında yapılır. 10 yılını doldurmayanlardan ise %15 olarak kesilir. Giriş aidatı ise bireysel emeklilik sisteme girişin yapıldığı tarihteki brüt asgari tutar üzerinden hesaplanarak kesilir. Sistemde 10 yılını dolduran kişilerden giriş aidat kesintisi yapılmaz.
BES iptal etme işlemi sırasında devletin %25’lik katkı payı da kesintiye uğrar. BES emeklilik iptalinde devlet katkısı kesintisi erken çıkış ile aynı oranlar üzerinden gerçekleştirilir. Konuyla ilgili daha detaylı bilgi almak için BES müşteri hizmetleri ile iletişim kurabilirsiniz. Dilerseniz emekli kredisi hakkında bilgi almak için sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.